Natto – món đậu nành lên men nổi tiếng của Nhật Bản – không chỉ gây ấn tượng bởi hương vị đặc trưng mà còn bởi sự phong phú về chủng loại. Dưới bàn tay sáng tạo của người Nhật, từ nguyên liệu đậu nành và vi khuẩn Bacillus subtilis, Natto đã phát triển thành một hệ sinh thái đa dạng cả về hình thức lẫn khẩu vị, đáp ứng từ những người sành ăn đến cả người mới bắt đầu làm quen.
Warazuto Natto – Hồn cốt của truyền thống
Được xem là hình thái nguyên thủy nhất của Natto, Warazuto Natto được ủ trực tiếp trong bó rơm khô – nơi chứa sẵn vi khuẩn lên men tự nhiên. Mùi thơm rơm nồng nàn, hương vị đậm đà và những sợi nhớt dài đặc trưng tạo nên một trải nghiệm vị giác đậm chất cổ truyền. Đây không chỉ là món ăn mà còn là biểu tượng di sản văn hóa, thường được dùng làm quà tặng tại vùng Mito – thủ phủ Natto của Nhật Bản.
Kyōgi Natto – Giao thoa giữa truyền thống và hiện đại
Khác với warazuto, Kyōgi Natto được gói bằng lớp gỗ thông mỏng (kyōgi) – một vật liệu tự nhiên, vừa giữ độ ẩm tốt vừa tạo nên mùi thơm dịu nhẹ của gỗ. Loại natto này có vị thanh, mùi nhẹ và ít nhớt hơn, rất phù hợp với những người chưa quen hương vị natto cổ điển. Dù hiện đại hơn về cách gói, kyōgi natto vẫn giữ được tinh thần thủ công và thân thiện môi trường.
Soboro Natto – Sáng tạo tinh tế trong từng hạt đậu
Mang hương vị độc đáo và dễ tiếp cận hơn, Soboro Natto là sự kết hợp giữa natto và củ cải muối băm nhỏ, nêm nếm thêm xì dầu, mirin và đường. Sau khi trộn, hỗn hợp tiếp tục được lên men ngắn hạn để tạo ra món ăn mặn ngọt hài hòa, giòn sật, ít nhớt – lý tưởng để dùng kèm cơm hoặc cháo. Đây là món ăn đặc trưng của tỉnh Ibaraki, thường xuất hiện trong bento mùa lạnh như một điểm nhấn ấm áp.
Hoshi Natto – Khi natto hóa thân thành món snack hiện đại
Nếu natto tươi vẫn là thử thách với một số người, thì Hoshi Natto – phiên bản natto sấy khô – chính là lựa chọn dễ dàng hơn. Sau khi lên men hoàn chỉnh, natto được sấy khô tự nhiên, bằng nhiệt hoặc công nghệ đông khô, giữ lại hàm lượng enzyme nattokinase nhưng loại bỏ mùi nồng và kết cấu nhớt. Hoshi natto có thể ăn liền như snack, rắc lên cơm, salad hoặc đóng gói tiện lợi cho xuất khẩu và sử dụng trong thực phẩm chức năng.
Ngoài bốn dòng natto tiêu biểu, thị trường Nhật Bản còn phân loại natto dựa trên kích cỡ hạt (từ hạt lớn dai đến hạt nghiền cho trẻ em), hình thức tiêu dùng (tươi, sấy, bột, viên uống), hay đặc điểm vùng miền như natto đậu đen cao cấp từ Hokkaido. Một số thương hiệu còn phát triển natto ít mùi, ít nhớt để phù hợp với khẩu vị quốc tế, đặc biệt ở các thị trường như Đông Nam Á, Mỹ và châu Âu.
Với sự đa dạng về chủng loại và cách chế biến, natto không chỉ chiều lòng khẩu vị người Nhật mà còn dần chinh phục thị trường quốc tế. Đặc biệt, enzyme nattokinase trong natto ngày càng được quan tâm nhờ công dụng hỗ trợ tuần hoàn máu và tăng cường sức khỏe tim mạch. Tại Việt Nam, Công ty Takuetsu Pharma là đối tác tin cậy trong việc giới thiệu các sản phẩm chứa nattokinase có nguồn gốc từ Nhật Bản, góp phần mang tinh túy ẩm thực truyền thống đến gần hơn với người tiêu dùng hiện đại.